Huidkanker

Er zijn meerdere soorten huidkanker waarvan basaalcarcinoom, plaveiselcelcarcinoom en melanoom het meest voor komen:

• basaalcelcarcinoom (BCC) 75 %
• plaveiselcelcarcinoom (PCC) 15 %
• melanoom 8 %
• overige soorten 2 %

BCC’s en PCC’s komen het meest voor rond het 60e levensjaar, maar tegenwoordig ook steeds vaker op jongere leeftijd (vanaf 35 jr.). Het melanoom ontstaat voornamelijk tussen het 30e-60e levensjaar. BCC’s en PCC’s ontstaan meestal uit een voorheen normaal uitziend huidgebied. Het melanoom ontstaat bijna altijd uit een moedervlek (naevus). Dit kan zowel een moedervlek zijn die bij de geboorte al aanwezig is (zogenaamde congenitale moedervlek) of uit een moedervlek die op een latere leeftijd is ontstaan. Mensen met een blanke huidtype (blond, rossig haar, sproeten) hebben vaker huidkanker. Vooral blanke mensen die bijvoorbeeld in een landgebied (tropen, Afrika, Australië) wonen waar gemiddeld meer zonlicht is dan in de Westerse Europese landen, krijgen veelvuldig huidkanker. 

Oorzaak
Genetische aanleg ( waaronder blanke huidtype), overmatige zonlicht (UV) en ook te frequent zonnebanken, waardoor onherstelbare schade aan de huidcellen ontstaan. Normaal gesproken herstelt het lichaam van deze schade aan de huidcellen. Door het falen van dit herstelmechanisme ontstaan huidkankercellen. Er bestaat zelfs een erfelijke vorm van falen van dit herstelmechanisme. Patiënten hebben het zogenaamde Xeroderma Pigmentosum, waarbij op zeer jonge leeftijd ten gevolge van UV straling huidkanker ontstaat.

Elke huidafwijking (eczeemachtig) , die niet wil genezen en meestal al maanden bestaat is verdacht voor een BCC of PCC. Het begint vaak met een korstje, die eraf valt en dan weer spontaan geneest. Dit herhaalt zich enkele keren totdat er uiteindelijke een zweertje ontstaat. Soms ziet het eruit als een knobbeltje, vast elastisch aanvoelend waar kleine bloedvaatjes doorheen lopen.

Bij het ontstaan van een melanoom moet elke moedervlek die, jeukt, donkerder wordt , of juist lichter (pigmentverandering), spontaan gaat bloeden , onregelmatige vormen krijgt, zo snel mogelijk onderzocht worden. Melanomen kunnen ook ontstaan uit een tevoren normale huid.

Locatie op het lichaam
Voor BCC’s en PCC’s geldt dat die lichaamsdelen die het meest blootgesteld zijn geweest aan zonlicht gedurende het leven de voorkeurslokaties zijn bij het ontstaan van huidkanker. Dit zijn voornamelijk op het (kale)hoofd, het aangezicht, de neus, de ooghoeken, de oren, de onderlippen, de onderarmen, de handen, de onderbenen en bij vouwen in het decolleté gebied.

Het melanoom gedraagt zich iets minder specifiek en kan ook op lichaamsdelen ontstaan, die niet (zo vaak) zijn blootgesteld aan zonlicht.

Diagnose
Meestal bent u diegene, die met een verdacht huidplekje of moedervlek naar de huisarts gaat. Indien de huidafwijking in de richting wijst van een huidkanker zal de huisarts u doorverwijzen naar een dermatoloog of plastisch chirurg voor een beoordeling, diagnostiek en behandeling. De zekerheidsdiagnose kan alleen verkregen worden door een stukje weefsel op te sturen naar een patholoog anatomisch laboratorium voor weefselonderzoek (histologisch onderzoek). Dit onderzoek duurt ongeveer 7 dagen.

Er zijn verschillende methoden van behandeling, waaronder bevriezing met vloeibare stikstof, bestraling en met kankercellen remmende zalven. Alleen met volledig wegsnijden kan genezing bereikt worden. In het Park Medisch Centrum kunt u binnen 1-2 week gezien worden op het spreekuur van de dermatoloog of plastisch chirurg en binnen 1-2 weken geopereerd worden.

De plastisch chirurg kan een stuk weefsel of de gehele huidkanker onder plaatselijke verdoving wegsnijden en insturen voor weefselonderzoek. De wond wordt gesloten met een lokaal zwaailapje of een huidtransplantaatje. Dit huidtransplantaatje kan vanachter het oor afgenomen worden. Bij grotere wonden kan er een stukje schaafhuid van het bovenbeen afgenomen worden. In dat geval wordt er meestal onder narcose geopereerd.

De uitslag
De uitslag is meestal binnen 7 dagen bekend. De patholoog anatoom heeft het ingestuurde huidkanker weefselstukje bestudeerd onder de microscoop. In de uitslag staat vermeld wat voor soort huidkanker het is en of het volledig (radicaal) is weggesneden.

Indien onder plaatselijke verdoving geopereerd wordt, kunt u vrijwel direct na de operatie naar huis. Het verdient aanbeveling dat u onder begeleiding naar huis gaat. Soms zit er een opvallend dik verband op het wondgebied. Dit geeft wat ongemak.

Complicaties
Wij streven ernaar alles in een keer uit te snijden. Soms blijkt achteraf dat dit niet het geval is geweest. Dit kan veroorzaakt zijn, doordat de grenzen van de huidkanker niet goed met het blote oog te zien waren tijdens de operatie of de huidkankercellen onderhuidse uitlopers heeft (BCC met sprieterige groeivorm). In dat geval moet er een aanvullende operatie plaatsvinden.

Voor het BCC en PCC geldt dat eenmaal volledig weggesneden het als genezen kan worden beschouwd. BCC’s zaaien niet uit, maar kunnen indien onbehandeld op bepaalde locaties destructief verlopen. Denk hierbij aan de ooghoeken. PCC’s kunnen in een ver gevorderd stadium uitzaaien naar lymfeklierstations en lichaam. Het is van belang te realiseren, dat er ook na de genezing altijd nieuwe huidkankerplekken in de nabijheid kunnen ontstaan. De huid blijft immers beschadigd door het zonlicht. Daarom is het noodzakelijk regelmatig de beschadigde huidgebieden te laten controleren door de huisarts of een dermatoloog.

Genezing van een volledig verwijderde melanoom is lastiger te voorspellen. Dit hangt af van de soort en groeidiepte van de oorspronkelijke huidkanker. Een melanoom kan uitzaaien naar de rest van het lichaam. De arts kan u er meer over vertellen. Indien u een melanoom heeft gehad blijft u jaren onder controle bij uw arts.

Consult
Meestal bent u diegene, die met een verdacht huidplekje of moedervlek naar de huisarts gaat. Indien de huidafwijking in de richting wijst van een huidkanker zal de huisarts u doorverwijzen naar een dermatoloog of plastisch chirurg voor een beoordeling, diagnostiek en behandeling. Met deze doorverwijzing komt u op consult bij de plastisch chirurg.