ZELDZAME VORM VAN LYMFEKLIERKANKER BIJ BORSTPROTHESEN: IN HET KORT
In de afgelopen tijd is er in het nieuws aandacht geweest voor een zeldzame vorm van lymfeklierkanker bij vrouwen met borstprothesen (Engelse afkorting BIA – ALCL). Op deze bladzijde kunt u een eenvoudige uitleg lezen over deze ziekte.
In de afgelopen jaren is ontdekt dat vrouwen met borstprothesen een verhoogde kans hebben op een zeldzame vorm van lymfeklierkanker: BIA-ALCL. Het ontstaat in het vocht of in het kapsel dat om de borstprothese heen ligt, waardoor hetzij de borst opeens groter wordt hetzij een knobbel in de borst ontstaat. Het is een andere vorm van kanker dan borstkanker. Tot nu toe is er geen verhoogde kans gevonden tussen het hebben van een borstprothese en het krijgen van borstkanker.
Onderzoek laat zien dat deze zeldzame vorm van lymfeklierkanker vooral in een borst met een borstprothese ontstaat. Toch is de kans op het krijgen van deze vorm van lymfeklierkanker bij borstprothesen klein. Tegen de tijd dat een vrouw met een borstprothese 50 jaar is geworden, is de kans dat zij deze ziekte heeft gekregen ongeveer 1 op de 35.000. Dat wordt 1 op 7.000 tegen de tijd dat zij 75 jaar is.
Echter, bij vrouwen zonder borstprothese(n) is deze kans vele malen kleiner.
Als u borstprothesen heeft en merkt dat u last heeft van een relatief snel groter wordende borst of een knobbel bij de borstprothese, ga dan altijd direct naar de huisarts of plastisch chirurg. De huisarts beoordeelt of verder onderzoek nodig is. Als dat zo is, verwijst de huisarts u door naar een plastisch chirurg.
Bij de meeste vrouwen blijft de ziekte beperkt tot de borst. De ziekte is in dat geval goed te genezen met verwijdering van de borstprothese en het kapsel. Soms wordt de ziekte ook op andere plaatsen gevonden, dan is aanvullende behandeling nodig, bijvoorbeeld chemotherapie.
Bekijk de video hieronder (tekst gaat onder de video verder).
IS ER VERSCHIL TUSSEN BEPAALDE TYPEN PROTHESEN IN RELATIE TOT HET KRIJGEN VAN BIA-ALCL?
BIA-ALCL is erg zeldzaam en kan bij alle soorten prothesen voorkomen. Op grond van een aantal onderzoeken zijn er aanwijzingen dat BIA-ALCL vaker voorkomt bij ruwe borstprothesen. Er zijn twee soorten ruwe prothesen: met een grove ruwing (macro-textuur) en met een fijne ruwing (micro-textuur). Tot nu toe wordt ALCL vaker bij macro-textuur prothesen gevonden. Het is echter belangrijk te realiseren dat BIA-ALCL ook gevonden is bij fijn geruwde (micro-getextureerde) prothesen, bij polyurethaan gecoate prothesen en bij gladde prothesen.
HOE ONDERZOEKT EEN ARTS OF IK BIA-ALCL HEB?
Bij klachten zal uw plastisch chirurg een echo laten maken. Als de echo vocht rondom de borstprothese laat zien, zuigt de arts dit met een naald op. Het laboratorium onderzoekt het vocht op kwaadaardige cellen. Als er een knobbel wordt gezien, zal er een punctie of biopt worden genomen en ook dit wordt opgestuurd voor onderzoek. In sommige gevallen zal er nog aanvullend onderzoek plaatsvinden.
WORDT DE CONTROLE OP BIA-ALCL EN DE BEHANDELING VERGOED DOOR MIJN ZORGVERZEKERAAR?
Ja, zowel een consult bij een plastisch chirurg, als eventuele aanvullende onderzoeken en behandeling door de (plastisch) chirurg, (hemato-)oncoloog of radiotherapeut worden vergoed, mits u deze ondergaat in een regulier ziekenhuis of zelfstandig behandel centrum waarmee uw verzekeraar een contract heeft afgesloten. Mogelijk zult u wel uw eigen risico zelf moeten betalen. Vrijwel altijd zult u in verband met de diagnose BIA-ALCL een verwijdering van de borstprothese(n) en het kapsel moeten ondergaan. Als u hierna opnieuw (een) borstprothese(n) wenst, dan is het afhankelijk van uw voorgeschiedenis en situatie of de verzekeraar een nieuwe prothese vergoedt.
IS HET VERSTANDIG OM MIJN BORSTPROTHESEN PREVENTIEF TE LATEN VERWIJDEREN?
In de Europese Unie beoordelen aangemelde instanties (notified bodies) of borstprothesen aan de gestelde wettelijke eisen voldoen. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting houdt toezicht op de Nederlandse notified bodies. In Amerika is de Food and Drug Administration (FDA) hiervoor verantwoordelijk. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting informeert over borstprothesen als volgt op haar website:
A. Borstprothesen mogen worden gebruikt;
B. Borstprothesen hebben bijwerkingen en vrouwen die (een) borstprothese(n) wensen moeten hierover adequaat worden ingelicht;
C. Vrouwen met borstprothesen hoeven deze niet preventief te laten verwijderen;
D. Goede voorlichting over de mogelijkheden bij een borstreconstructie of borstvergroting met borstprothesen is belangrijk. Hierbij is het ook belangrijk alternatieve technieken te overwegen, zoals het gebruik van lichaamseigen weefsel (vrije lap) of lichaamseigen vet (lipofilling);
E. Vrouwen die veranderingen (zoals een zwelling of knobbel) rondom hun borstprothese opmerken, moeten contact opnemen met de huisarts en eventueel met de plastisch chirurg om zich te laten onderzoeken.
Als u overweegt om uw prothese(n) te laten verwijderen, is dit een individuele afweging waarbij meerdere aspecten meetellen, zoals de indicatie voor de prothese en de medische voorgeschiedenis (bijv. borstkanker). Belangrijk is te weten dat alleen bij specifieke medische redenen, waaronder BIA – ALCL, de operatie om de prothese(n) en het kapsel te verwijderen wordt vergoed. In andere gevallen zult u zelf de kosten van een dergelijke procedure moeten betalen.
Meer informatie kunt u vinden op de site van NVPC.